Chương 1: Những thách thức trong trò chơi đầu cơ
Trò chơi mua bán đầu cơ là một trò chơi hấp dẫn nhất trên thế giới. Nhưng nó không phải là cuộc chơi dành cho những người ngu ngốc, lười suy nghĩ, khống chế cảm xúc kém và những người muốn làm giàu nhanh chóng. Họ sẽ chết trong nghèo khổ.
Trong suốt những năm tháng dài, tôi rất hiếm khi tham dự một bữa tiệc tối với những người xa lạ mà họ chẳng buồn ngồi xuống bên cạnh tôi và chỉ hỏi những câu xã giao thông thường như “làm thế nào để kiếm một chút tiền trong thị trường”.
Lúc ban đầu, tôi đã cố giải thích với những người có mong muốn đơn giản là kiếm được tiền một cách nhanh chóng và dễ dàng trong thị trường chứng khoán, về tất cả những khó khăn mà họ phải đối mặt, hoặc thoái thác một cách lịch sự. Nhưng sau này, tôi chỉ trả lời bằng một câu ngắn gọn “tôi không biết”.
Thật khó kiên nhẫn với một số người. Những câu hỏi kiểu đó không xuất phát từ những người có sự nghiên cứu đúng mực về đầu tư và đầu cơ. Nó cũng giống như khi một kẻ nghiệp dư hỏi vị luật sư hay bác sĩ phẩu thuật rằng “làm thế nào tôi có thể kiếm tiền nhanh chóng trong nghành luật hoặc giải phẩu”.
Tôi vạch rõ nhận thức sai lầm này, tuy nhiên phần đông những người có hứng thú đối với việc đầu tư và đầu cơ chứng khoán rất sẵn lòng làm việc và học hỏi để đạt được kết quả mong đợi, nếu họ nhận được sự chỉ dẫn đúng hướng. Và đó cũng là lý do tôi viết quyển sách này.
Mục đích của tôi là chia sẻ với bạn đọc những kinh nghiệm nổi bật trong quá trình đầu cơ chứng khoán-những thất bại, thành công và những bài học rút ra từ đó. Mà nổi bật hơn hết là lý thuyết về thời gian giao dịch, được tôi xem như một phần quan trọng nhất cho thành công của trò chơi đầu cơ.
Nhưng trước khi bàn đến phần tiếp theo, tôi muốn cảnh báo các bạn rằng quả ngọt thành công sẽ tỷ lệ thuận với sự nỗ lực thật sự của bạn trong việc tự thu thập các số liệu, tự suy nghĩ và đưa ra các quyết định. Bạn không thể học cách làm thế nào để bám đuôi và nhường phần thực hành cho người khác. Và bạn cũng không thể giao phó cho người khác nhiệm vụ theo dõi các số liệu mà lẽ ra bạn phải làm, nếu bạn tuân theo đúng công thức kết hợp yếu tố thời gian và giá của tôi sẽ được nói đến ở phần sau.
Tôi chỉ có thể đưa ra “một tia sáng trong đường hầm” và tôi sẽ thấy hạnh phúc nếu sự chỉ dẫn của tôi có thể giúp bạn kiếm được lợi nhuận từ thị trường chứng khoán.
Trong quyển sách này, tôi xin trình bày những ý tưởng, những tín hiệu chỉ dẫn mà tôi thu thập được trong suốt những năm làm nhà đầu tư và đầu cơ. Những người thích đầu cơ sẽ xem đầu cơ như một nghề kinh doanh chứ không xem như một trò cờ bạc thuần tuý như nhiều người khác. Nếu tôi có sự khởi đầu đúng đắn, xem đầu cơ như một nghề kinh doanh thì sự hấp dẫn của nghề kinh doanh đó sẽ thôi thúc tôi học hỏi và tìm hiểu khả năng sinh lợi tốt nhất dựa trên những dữ liệu có sẵn. Suốt 40 năm hoạt động trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, tôi đã khám phá và tiếp tục khám phá những quy luật để áp dụng trong kinh doanh.
Nhiều khi ngay cả lúc đi ngủ tôi cũng tự hỏi rằng tại sao tôi không thể dự đoán được hướng đi sắp tới của thị trường và khi có một ý tưởng mới rõ ràng, tôi liền bật dậy ngay. Tôi không đủ kiên nhẫn chờ đến lúc trời sáng mới bắt đầu kiểm tra lại các dữ liệu trong quá khứ để xem ý tưởng mới của mình có đáng giá hay không. Phần lớn thì nó không hoàn toàn chính xác 100%, nhưng cũng may là những ý tưởng đó vẫn được lưu giữ trong tiềm thức của tôi. Có thể sau này khi một ý tưởng khác xuất hiện thì tôi sẽ lập tức đưa vào thực tiễn để kiểm tra nó.
Khi những ý tưởng này bắt đầu kết nối lại với nhau thì tôi đã phát triển thành một phương pháp cụ thể, thu thập dữ liệu bằng biểu mẫu, mà tôi có thể sử dụng nó như một sự chỉ dẫn cho việc kinh doanh.
Lý thuyết của tôi và kết quả ứng dụng thực tế cho phép tôi nói rằng không có gì mới lạ xuất hiện trong hoạt động đầu cơ hoặc đầu tư chứng khoán hay hàng hoá. Có những lúc người ta nên đầu cơ và có những lúc chắc chắn là không nên đầu cơ. Vì thị trường luôn vận hành nên nhiều lúc có thể đầu tư hoặc đầu cơ vào chứng khoán, nhưng không phải có thể kinh doanh mỗi ngày hay mỗi tuần trong suốt năm. Đừng liều lĩnh, vì điều đó là không thể.
Để đầu tư hoặc đầu cơ thành công, bạn phải có sự đánh giá về xu hướng chính sắp tới của thị trường chứng khoán. Đầu cơ không gì khác hơn là sự tiên đoán trước về hướng đi sắp tới của thị trường. Để tiên đoán chính xác, bạn cần phải có một cơ sở vững chắc cho sự tiên đoán của mình. Ví dụ như là phân tích những tác động, phản ứng thị trường khi có một tin tức liên quan sắp công bố. Thử tiên đoán những tác động tâm lý của một thông tin cụ thể nào đó đối với công chúng-đặc biệt là đối với những người có sự quan tâm nhiều đến nó. Nếu bạn tin rằng nó sẽ tác động khiến thị trường đi lên hoặc đi xuống rõ ràng thì xin bạn đừng tin vào ý kiến của mình và giữ lại nhận định của mình cho đến khi thị trường xác nhận ý kiến của bạn là đúng đắn. Bởi vì phản ứng của thị trường sẽ không tuân theo niềm tin của bạn. Ví dụ, sau khi thị trường đi theo một hướng xác định được một khoảng thời gian, thì một tin tức lên giá hoặc xuống giá sẽ không gây nên tác động mạnh đối với thị trường. Thị trường sẽ đi theo quán tính của nó cho đến lúc vượt mua hoặc vượt bán, bỏ qua tác động của một thông tin cụ thể nào đó. Và khi đó, những số liệu quá khứ của thị trường trong điều kiện tương tự sẽ trở nên vô giá đối với nhà đầu tư và đầu cơ. Họ sẽ gạt bỏ quan điểm cá nhân và nương theo hướng đi của chính thị trường. Thị trường không bao giờ sai-bạn nên có quan điểm đó. Những số liệu mới nhất không có giá trị với nhà đầu tư và đầu cơ, trừ phi thị trường vận hành theo đúng ý tưởng của họ. Không có người nào hoặc nhóm người nào có thể thay đổi thị trường. Bạn có nhận định về một mã chứng khoán và tin rằng nó sẽ di chuyển theo một hướng rõ ràng là lên hoặc xuống. Và cho dù thực tế đúng như nhận định của bạn nhưng bạn vẫn có thể thua vì quá tự tin hoặc hành động quá sớm. Vì tin chắc vào hướng đi của nó nên bạn hành động ngay lập tức và chợt nhận ra rằng ngay sau khi bạn đặt lệnh thì thị trường đi theo hướng ngược lại. Tình hình trở nên căng thẳng, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và thoát ra ngoài. Vài ngày sau đó, thị trường có vẻ đi đúng hướng mong đợi, bạn lại vào thị trường. Nhưng đúng lúc đó thì thị trường lại quật ngược bạn một lần nữa. Một lần nữa, bạn hoài nghi vào nhận định của mình và bán tháo cổ phiếu trong tay. Rồi nó bắt đầu tăng giá. Vì hấp tấp và hai lần vào lệnh sai mà bạn mất hết can đảm. Thật vậy, nếu bạn hấp tấp nhảy vào trước khi thị trường có hướng đi rõ ràng thì bạn sẽ bị “đánh bật” ra ngoài (cắt lỗ).